Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały?
To pytanie zadaje sobie chyba każdy rodzic. Kiedy prosimy o coś dzieci, a one nie chcą współpracować często mówimy, że dzieci się buntują, nie słuchają, sprawdzają rodzicielskie granice. Część zachowań dzieci faktycznie wynika z rozwoju. Jednak warto przyjrzeć się temu jak wyglądają nasze komunikaty kierowane do dzieci.
Z pomocą rodzicom i opiekunom przychodzą różne poradniki. Jednym z nich, który chciałabym polecić jest książka autorstwa Adele Faber i Elaine Mazlish „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”. Możemy w niej znaleźć wskazówki jak zmieniać nasze komunikaty, zachowania, aby zmieniło się (niepożądane przez nas) zachowanie dzieci.
Wskazówki na podstawie książki:
| UCZUCIA EMOCJE |
Słuchaj uważnie: samo wysłuchanie dziecka, możliwość opowiedzenia komuś o problemie może sprawić, że samo znajdzie jego rozwiązanie |
| Nazwij i akceptuj uczucia dziecka: zamiast mówić „Nie przejmuj się, przecież to nie boli”, warto nazwać uczucia dziecka „Widzę, że jest ci przykro, widzę, że boli, to bardzo smutne”. Dziecko poczuje się zrozumiane, samo też lepiej zrozumie co czuje, będzie umiało nazwać to, co poprawi naszą komunikację. |
|
| Mamy granice: akceptacja uczuć nie oznacza akceptacji złych zachowań: “Widzę, że jesteś na mnie zły. Powiedz mi to słowami, nie pięściami”, „Nie zgadzam się na takie zachowanie” | |
| WSPÓŁPRACA | Opisz co widzisz, przedstaw problem: “Widzę mokrą podłogę w łazience”
Udziel informacji: “Ścierka jest w szafce” Powiedz to jednym słowem: “Podłoga” (zamiast: „Dlaczego jeszcze tego nie zrobiłeś… proszę i proszę…” itd.) |
| Powiedz co czujesz: „Nie lubię kiedy zostawiasz buty na środku korytarza” | |
| Napisz liścik: “Drogi Stasiu! Jestem głodny. Twój pies” | |
| ZAMIAST KAR | Zaangażuj dziecko do pomocy: dziecko kłóci się z kolegą o klocki, zaangażuj dziecko mówiąc „Pomóż koledze budować garaż dla autek” |
| Wyraź zdecydowany sprzeciw: “Zabierasz zabawki dzieciom, nie podoba mi się takie zachowanie” | |
| Powiedz, co czujesz: “Wyrywanie innym zabawek jest nieprzyjemne” | |
| Zaproponuj wybór: “Jeśli chcesz nadal bawić się w piaskownicy, przestań proszę tak robić” | |
| SAMODZIELNOŚĆ | Daj wybór, możliwość samodzielnego podjęcia decyzji: „Wolisz czerwoną bluzkę czy w zielone paski?” |
| Doceń wysiłek dziecka: „Zapięcie zamka w kurtce to było wyzwanie” | |
| Pozwól znaleźć odpowiedź dziecku, naprowadź je na rozwiązanie, wskaż źródła, gdzie może je znaleść | |
| POCHWAŁY | Opisz, co widzisz: “Przyniosłeś misie do pokoju i ustawiłeś je na półce, ale tu porządek”, „Namalowałaś żółte słońce a na sukience malutkie różowe kropeczki” „Prosiłam cię, żebyś za kwadrans przyszedł na obiad i jesteś. Co za punktualność!” |
| ROLE I ETYKIETY | Uwolnij dziecko od etykietek: stwórz sytuację, w której dziecko spojrzy na siebie inaczej (oraz inni) np. -> gdy dziecko jest niezdarne: “Muszę to naprawić, mógłbyś mi pomóc?” -> gdy dziecko rzadko chce bawić się z rodzeństwem: “Podoba mi się, kiedy spokojnie się bawicie, tak jak teraz”Pozwól dziecku słyszeć, jak je chwalisz przed innymi:– > gdy nie dzieli się zabawkami „Jacek dziś bawił się z kolegą wspólnie swoim ulubionym traktorem, dzielił się też z nim klockami, to była wspaniała zabawa”Pokaż zachowania warte naśladowania: – > gdy dziecko jest mało zorganizowane “Mam tyle pracy i nie wiem jak się do tego zabrać. Już wiem, ułożę sobie plan działania” |
Psycholog – Monika Gierszewska